Nowe Kusy
Na mapach: 
54°03′03″N 19°34′57″E/54,050833 19,582500
54°03′03″N 19°34′57″E/54,050833 19,582500| osada | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2008) |
315 |
| Strefa numeracyjna |
55 |
| Kod pocztowy |
14-400[2] |
| Tablice rejestracyjne |
NEB |
| SIMC |
0154683 |
Położenie na mapie gminy Pasłęk  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu elbląskiego  | |
| 54°03′03″N 19°34′57″E/54,050833 19,582500[1]
| |
Nowe Kusy (daw. z niem. Kussfeld, później Nowy Kussfeld[3]) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Pasłęk. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego. Miejscowość wchodziła w skład sołectwa Krosno, a od roku 2007 wraz z miejscowością Sokółka jest osobnym sołectwem.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1242 „48 włók ziemi w Kusfeld” zostało przypisanych założonemu w Elblągu szpitalowi Świętego Ducha[3].
Wydany w 1883 tom IV Słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich podaje:
- „Stary i Nowy-Kussfeld., własność szpitala św. Ducha w Elblągu, nad strugą Duminą i Klepą. Stary K. liczy włók 15, rozgart i 5 włók lasu dębowego i jodłowego; wydawany bywał przedtem włościanom. W Nowym-K. jest znaczny folwark z browarem i młynem wodnym o 2 gankach nad strugą, Duminą do Klepy wpadającą. Przedtem zasilany był nadto wodą płynącą z t. z. jeziora, czyli stawu pogańskiego (Haidenteich) 6⅔ włók liczącego. Ale teraz jest to jezioro wysuszone i na żyzne łąki zamienione. R. 1852 wynosił wysiew oziminy k. 447, jarzyny 453, siana zebrano centn. 3494. Dobra te nabył szpital św. Ducha r. 1266 za 50 m. od spadkobierców Piotra von Olau. Włók liczono wtedy 48 „in campo qui Cesvelt dicitur.“ Zaciągów żadnych nie przejął szpital. R. 1466 wzięte dobra K. w posiadanie krzyżaków i dopiero za wstawieniem się króla polskiego wydane napowrót szpitalowi r. 1476. Wś była wtedy wskutek wojen pusta. Roku 1483 na folw. obrócona za rocznym czynszem 12 m. później znowu wydana gburom. Gospodarstwo jednak bardzo wolno się podnosiło. Role po większej części porosły borem. Jeszcze r. 1592 i 1631 wymaga szpital, aby każdy gbur co rok 1 mórg boru wykarczował. Roku 1658 wojska brandeburskie napadły te wsie i z ziemią zrównały. R. 1660 pisze naoczny świadek: W Nowym-K. dwór, wszystkie budynki, browar. młyn, śluza, zniszczone, zrujnowane. Miejsce, gdzie przedtem stały budynki, ostem i cierniem zarosłe, że nawet znaku po nich nie widać. W Starym-K. było 6 gburów, ale teraz wszystko spalone i próżne. Bór kusfeldzki dębowy i jodłowy prawie cały wycięty od nieprzyjació“.[3][4]
Wieś okręgu szpitalnego Elbląga w XVII i XVIII wieku[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 88896
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 835 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c cyt za: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa 1884, nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1880-1914 Tom II, strona 336. Dostęp: 10.07.2010
- ↑ Michael G. Fuchs: Beschreibung der Stadt Elbing und ihres Gebiets. Fredrich Traugot Hartmann, Elbing (Elbląg), 1818.
- ↑ Andrzej Piątkowski, Posiadłości ziemskie miasta Elbląga w XVII-XVIII wieku, 1972, s. 145.
- Siedziba gminy: miasto Pasłęk
| Wsie |
|
|---|---|
| Kolonie | |
| Osady | |
| Przysiółek | |
| Osady leśne | |
| Integralne cz. miejscowości | |
| Nieofic. cz. wsi |
